Khám Phá Nguồn Gốc Từ ‘Chúa Nhật’ và ‘Chủ Nhật’

Ngày cuối tuần ở Việt Nam được gọi bằng hai cái tên: “Chúa nhật” và “Chủ nhật”. Cả hai đều có nguồn gốc từ Kitô giáo, nhưng mang những ý nghĩa và sắc thái khác nhau.

Từ “Chúa nhật” bắt nguồn từ tiếng Latinh Dominica dies, có nghĩa là “Ngày của Chúa” (Dominus = Chúa, dies = ngày). Khi Công giáo được du nhập vào Việt Nam vào thế kỷ XVII, các giáo sĩ Bồ Đào Nha và Pháp đã dịch thành “Ngày Chúa Nhật”, đây là ngày dành để thờ phượng và tạ ơn Chúa. Do đó, “Chúa nhật” mang ý nghĩa nguyên thủy là ngày của Chúa, ngày mà các tín đồ nghỉ ngơi và tham dự lễ.

Sự chuyển mình của từ này thành “Chủ nhật” diễn ra khi Kitô giáo lan rộng. Người ngoài đạo bắt đầu sử dụng cách gọi này nhưng đã thay đổi từ “Chúa” thành “Chủ” nhằm giảm bớt sắc thái tôn giáo. Từ đó, “Chủ nhật” trở thành cách gọi phổ biến trong xã hội, trong khi “Chúa nhật” vẫn được giữ lại trong phụng vụ, kinh nguyện và các văn bản Công giáo.

Nói ngắn gọn, “Chúa nhật” là tên gốc mang ý nghĩa tôn giáo, còn “Chủ nhật” là biến thể đời thường, phản ánh sự dung hòa giữa tín ngưỡng và đời sống ngôn ngữ Việt.