Nghị quyết 72: Hy vọng mới cho sức khỏe người dân Việt Nam

Chạm tới nỗi đau người dân

Những hành lang bệnh viện luôn chật cứng người. Vài mét phía trước, một cụ già ngồi bệt dưới sàn, hai tay run run cầm tờ giấy hẹn mổ mà không biết đào đâu ra số tiền hàng chục triệu. Những chiếc ghế nhựa dài kín chỗ, ai nấy đều căng thẳng dõi mắt về phía cửa phòng khám, như thể chờ một phán quyết sẽ định đoạt tương lai gia đình mình.

Ở đó, không ít người đã ngồi lặng hàng giờ, rồi bật khóc khi nghe ba chữ “ung thư giai đoạn muộn”. Có những thanh niên tuổi đời còn quá trẻ, vừa bước vào ngưỡng cửa lập nghiệp đã phải đối diện bản án tử. Có những gia đình nghèo ôm nhau khóc tức tưởi khi biết mọi đồng tiền dành dụm bấy lâu chỉ đủ cho vài tháng thuốc. Nỗi đau ấy hiện hữu từng ngày, trong ánh mắt rã rời, trong dáng người ngồi bệt xuống nền gạch lạnh buốt.

Con số cũng nói thay cho thực trạng. Tại Việt Nam, 70% ca ung thư được phát hiện khi đã ở giai đoạn muộn, chi phí điều trị gấp 3 đến 4 lần so với phát hiện sớm. Mỗi năm có tới 300.000 hộ gia đình rơi vào cảnh tái nghèo vì chi phí y tế, theo Bộ Y tế. Chi tiêu y tế từ tiền túi người dân hiện chiếm tới 41% tổng chi y tế, cao hơn hẳn so với mức khuyến nghị của WHO là dưới 30%. Chỉ một lần nhập viện thôi, bao nỗ lực tích góp của cả gia đình có thể bị cuốn trôi.

Người dân nào chẳng khao khát được khỏe mạnh, được phòng bệnh từ sớm để tránh bi kịch. Nhưng khi cái ăn, cái mặc vẫn còn là gánh nặng, thì chuyện bỏ tiền đi khám định kỳ gần như xa vời. Một lần khám tổng quát hiện nay có giá vài triệu đồng, nhiều nhà chỉ biết lắc đầu. Chính sách y tế bấy lâu lại chủ yếu thiên về chữa bệnh, khiến giấc mơ phòng bệnh càng khó chạm tới.

Bởi vậy, lần đầu tiên có một quyết định như Nghị quyết 72, cho phép toàn dân được khám tổng quát hoặc tầm soát bệnh miễn phí mỗi năm từ 2026, mới mang ý nghĩa đặc biệt: nó biến khát vọng giản dị “được lo sức khỏe từ gốc” thành hiện thực.

Không dừng ở đó, nghị quyết còn đặt mục tiêu miễn viện phí cơ bản theo lộ trình đến năm 2030, nâng phụ cấp nghề cho y tế xã lên tối thiểu 70% và đưa ít nhất 1.000 bác sĩ mỗi năm về tuyến cơ sở. Với một quốc gia mới chỉ có 9 bác sĩ trên 10.000 dân, thấp hơn nhiều so với trung bình thế giới là 16 bác sĩ trên 10.000 dân, đây là bước đi cụ thể để người dân ở vùng quê, miền núi không phải bỏ mặc bệnh tật chỉ vì thiếu thốn và xa cách.

Nghị quyết 72 không chỉ là một văn bản chính sách. Nó chạm đúng vào nỗi đau người dân đang gánh chịu, thắp lên hy vọng rằng mỗi người, dù giàu hay nghèo, đều có cơ hội được chăm sóc sức khỏe từ sớm. Giữa những hành lang bệnh viện đầy bất lực và nước mắt, chính sách này mở ra viễn cảnh khác: một xã hội nơi người dân không chỉ sống lâu, mà còn sống khỏe, sống xứng đáng với những gì mình đã góp phần tạo dựng cho đất nước.