Theo thông tin mới nhất từ Dự án khảo cổ học SUNDASIA, tại hang Thung Bình 1 thuộc Di sản văn hóa và thiên nhiên thế giới Tràng An (Ninh Bình), các nhà khoa học đã phát hiện một bộ xương người đàn ông khỏe mạnh, cao khoảng 1,7m và qua đời ở tuổi 35.
Bộ hài cốt được bảo tồn đặc biệt tốt, với niên đại ước tính khoảng 13.000 năm trước. Phát hiện này không chỉ mang lại những bằng chứng mới mà còn mở ra cái nhìn sâu sắc về khảo cổ học, cổ nhân học, di truyền học và tương tác xã hội của các cộng đồng cư dân thời tiền sử ở Việt Nam và Đông Nam Á.
Các nhà khoa học đã xác định nguyên nhân tử vong của người đàn ông này là do chấn thương ở phần xương sườn trên giáp cổ, do một công cụ có đầu nhọn bằng đá thạch anh đâm vào, gây ra nhiễm trùng. Sau khi bị thương, ông có thể đã sống thêm từ vài tuần đến vài tháng trước khi qua đời. Đây có thể là bằng chứng lâu đời nhất về sự xung đột giữa những con người tiền sử ở Đông Nam Á, đồng thời thể hiện sức sống mãnh liệt của họ trong việc vượt qua chấn thương để sống sót.
Kết quả phân tích hình thái sọ của bộ xương này cũng xác nhận đây là một người săn bắt, hái lượm bản địa, có mối quan hệ chặt chẽ với các cộng đồng Đông Nam Á.

Bộ xương người đàn ông này được bảo tồn khá tốt trong môi trường hang động, giúp các nhà nghiên cứu kiểm nghiệm chi tiết các mô hình về quan hệ sinh học. Họ đã thu được các bằng chứng DNA ty thể cổ xưa nhất từng biết đến tại Việt Nam. Giải trình DNA ty thể cho thấy, người cổ Thung Bình 1 thuộc nhánh M (macrohaplogroup M) dòng bản địa, có quan hệ di truyền với các cộng đồng săn bắt – hái lượm sớm ở Đông Nam Á và Nam Á.
13000 năm trước các cụ đã cao 1.7m. Thế mà bây giờ cứ quan niệm người Việt xưa nhỏ con
Đây nhé
https://dantri.com.vn/thoi-su/phat-hien-khao-co-chan-dong-bo-xuong-chien-binh-trang-an-13000-nam-tuoi-20250907201411958.htm?fbclid=IwY2xjawMrfiBleHRuA2FlbQIxMABicmlkETFCOW4zWmdNdDVrSlV5MzB1AR6f2_oKbfke1jQnA8e_HdfG1f9qUd1Nklmay_CQDLBT4P-xZQhTAhX7cv4vWw_aem_gpHgF81Vj1lNsvgDkRmUkg
13 ngàn năm…. Xa thế nhỉ