Gần đây, tàu sân bay Phúc Kiến của Trung Quốc đã lần đầu tiên sử dụng máy phóng điện từ để phóng thử tiêm kích tàng hình hạm phóng J-35. Sự kiện này đã dẫn đến nhiều bình luận trên mạng cho rằng tàu sân bay USS Gerald R. Ford (CVN-78) của Mỹ không sử dụng máy phóng điện từ để phóng F-35C vì gặp phải vấn đề về điện. Tuy nhiên, điều này không hoàn toàn chính xác.
Đầu tiên, cần phải nhấn mạnh rằng tiêm kích F-35C chưa từng hoạt động trên tàu Ford. Tất cả hình ảnh F-35C mà bạn thấy trên mạng đều được chụp từ lớp tàu Nimitz, không phải từ tàu Ford. Việc chưa triển khai F-35C trên Ford không liên quan đến “sự cố điện lực”. Tàu Ford đã từng mang theo không đoàn và tiến hành hai đợt triển khai trên biển, bao gồm một đợt thử nghiệm quy mô nhỏ, và hiện vẫn đang trong tình trạng triển khai.
Vậy lý do thật sự khiến tàu Ford chưa có F-35C là gì? Khi bàn giao cho Hải quân, tàu Ford chưa được trang bị đầy đủ các hạng mục hỗ trợ cần thiết để vận hành F-35C lâu dài.
Năm 2019, Đại tá Daniel Hernandez, phát ngôn viên Hải quân Mỹ, đã cho biết:
“Tàu sân bay lớp Nimitz và lớp Ford, về thiết kế, đều có thể vận hành F-35C. Tuy nhiên, để triển khai dài hạn thì cần có các cải biến bổ sung cho cả hai lớp nhằm khai thác toàn diện năng lực của F-35 và giúp nó hoạt động hiệu quả hơn trong các nhiệm vụ triển khai đầy đủ.”
Các tàu sân bay chưa cải biến hiện đang thiếu:
- Các khoang trang bị hệ thống máy tính chuyên dụng để phục vụ bảo dưỡng – hậu cần cho F-35C.
- Các tấm chắn nhiệt tiên tiến chịu được luồng khí nóng cực lớn từ động cơ F135.
F-35 là dòng tiêm kích hạm đầu tiên sử dụng pin lithium-ion, loại dễ sinh nhiệt và cháy nổ, do đó cần có các khoang chứa chuyên biệt để lưu trữ và sạc pin, cũng như lắp đặt lại hệ thống phòng cháy – chữa cháy và hệ thống thông gió.
Về lý thuyết, F-35C hoàn toàn có thể cất – hạ cánh trên tàu Ford hiện nay. Tuy nhiên, để triển khai dài hạn, con tàu cần quay lại xưởng để nâng cấp và bổ sung các cải biến cần thiết.
Tàu sân bay đầu tiên có khả năng dùng máy phóng điện từ để phóng F-35C sẽ không phải là USS Ford, mà là USS John F. Kennedy (CVN-79), dự kiến bàn giao vào năm 2027. Ban đầu, tàu Kennedy cũng giống Ford, tức là khi bàn giao sẽ chưa có khả năng F-35C. Tuy nhiên, theo yêu cầu của Quốc hội Mỹ, Kennedy phải có năng lực này ngay khi bàn giao, vì vậy Hải quân đã quyết định trì hoãn bàn giao và tích hợp các cải biến cần thiết trong quá trình đóng mới.
